Wstecz Powrot Dalej
I n s t r u k c j e . . .
S i e ć   Z b i o r c z a
Program obliczania pompowych sieci zbiorczych
w e r s j a   d l a   D O S a

Skopiuj instrukcje
(plik Ms Word skompresowany w formacie zip -161 kB)
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
  Program jest przeznaczony do obliczania przepływów w sieci i parametrów pracy pomp w poszczególnych przepompowniach.
  Program współpracuje z bazami danych dołączonymi do Komputerowego Katalogu Pomp.
2. Procedura obliczania sieci
 2.1 Założenia
  W programie przyjęto następujące założenia:
- pomijane są straty ciśnienia w trójnikach,
- obliczenia prowadzone są w oparciu o charakterystyki pomp zgromadzone w bazie danych o standardzie PBS.
 2.2 Algorytm obliczania sieci

3. Przykład obliczania sieci kanalizacji ciśnieniowej

  Sposób działania i obsługi programu zostanie przedstawiony na przykładzie obliczania układu sieci kanalizacji ciśnieniowej, podanym poniżej.
Rys. 1 Schemat sieci
3.1 Dane
Długości odcinków

Odcinek Długość
R1 300
R2 200
R3 300
R4 200
R5 400
Z1 100
Z2 100
Z3 100
Z4 100

Rzędne trójników

Trójnik Rzędna
T0 115
T1 114
T2 112
T3 113
T4 116
T5 114

Przepompownie

Nazwa
Maksymalny godzinowy dopływ ścieków
Rzędna dna rurociągu dopływowego
1. Anna
20 m3/h
111.00
2. Barbara
35 m3/h
113.50
3. Celina
45 m3/h
111.00
4. Dorota
55 m3/h
112.00

3.2 Oszacowanie ciśnień w trójnikach
  Zakładamy, że spadek hydrauliczny będzie wynosił J=0.01 m/m.

Spadki ciśnień w rurociągach sieci

Odcinek Długość [m] Spadek [m]
R1 300 3
R2 200 2
R3 300 3
R4 200 2
R5 400 4

Wysokość ciśnienia w trójnikach

Trójnik Rzędna [m npm] Rzędna ciśnienia [m npm] Względna wysokość ciśnienia [m]
T0 115 115 0
T1 114 118 4
T2 112 120 8
T3 113 121 8
T4 116 122 6
T5 114 125 11

3.3 Obliczenia przepompowni
  Obliczenia parametrów zbiornika przepompowni, dobór pomp i wyznaczenie strat między przepompownią a trójnikiem najlepiej wykonać za pomocą programów specjalizowanych, np. do obliczeń przepompowni ścieków typ "Meprozet".
  Po obliczeniach uzyskano następujące wyniki

Parametry przepompowni

Nazwa Rzędna minimalnego poziomu ścieków Typ pompy Liczba pomp Średnica rurociągu tłocznego
1. Anna 110.45 65PZM1,5/SZ 2 100 mm
2. Barbara 112.75 65PZM3,0/SZ-2/B 2 100 mm
3. Celina 110.41 65PZM3,0/S1Z-2B 2 100 mm
4. Dorota 111.45 100PZM7,5/SZ-2 2 100 mm

3.4 Wprowadzanie danych
  Uruchamiamy program przez wybranie z menu ZADANIA pozycji z napisem Sieć zbiorcza.
  Na ekranie ukaże się okno programu, składające się z dwóch części. Na górze znajduje się menu główne programu, a poniżej plansza na której rysowany jest schemat sieci. Początkowo na ekranie umieszczony jest wylot sieci z ostatnim odcinkiem rurociągu.
  W lewej części menu głównego znajduje się opcja PLIK, która pozwala na odczyt wcześniej zapisanego projektu. W naszym przykładzie rozpoczynamy obliczenia od nowa, więc kolejno będziemy wprowadzać wszystkie elementy zadania.

3.4.1 Struktura sieci
  Pierwszą czynnością, którą należy wykonać, jest wprowadzenie struktury sieci. W tym celu z menu głównego wybieramy opcję STRUKTURA. Na dole ekranu ukaże się menu, za pomocą którego możemy budować schemat układu. Schemat układu składa się z trzech elementów: oporów, pompowni i gałęzi.
  Element Opór stanowi odcinek rurociągu zakończony na końcu trójnikiem. Odcinek rurociągu automatycznie otrzymuje kolejny numer poprzedzony literą R, a trójnik numer poprzedzony literą T. Element ten służy do szeregowego łączenia rurociągów.
  Element Gałąź stanowi odgałęziony odcinek rurociągu, zakończony trójnikiem. Odcinek rurociągu, podobnie jak w przypadku elementu Opór, automatycznie otrzymuje kolejny numer poprzedzony literą R, a trójnik numer poprzedzony literą T. Element służy do tworzenia odgałęzień rurociągów.
  Element Pompownia stanowi blok pompowni z odcinkiem rurociągu tłocznego. Odcinek rurociągu tłocznego otrzymuje automatycznie kolejny numer poprzedzony literą Z, a pompownia kolejny numer poprzedzony literą P. Element Pompownia może być dołączany do dowolnego trójnika.

  W przypadku rozbudowanych sieci, schemat układu może być przewijany. W tym celu, gdy jest aktywne menu główne programu, naciskamy klawisz Esc . Program przechodzi w stan przewijania ekranu i możemy wówczas przesuwać dowolnie obraz na ekranie za pomocą klawiszy nawigacyjnych ze strzałkami.
  Jeśli w rzeczywistym układzie do jednego węzła podłączone są więcej jak dwa rurociągi lub więcej jak jedna przepompownia, wówczas należy do schematu struktury dołączyć dodatkowy opór o zerowej długości.

3.4.2 Trójniki
  Z menu głównego wybieramy opcję TRÓJNIK. W prawym górnym rogu ukaże się tabelka z numerami trójników, które są umieszczone na schemacie. Wybieramy trójnik, dla którego będziemy wprowadzać dane. Na środku ekranu otworzy się okno dialogowe, w którym wpisujemy rzędną trójnika liczoną od poziomu morza. Dla trójnika T0, który stanowi wylot sieci, dodatkowo wprowadzamy rzędną odniesienia sieci i ciśnienie na wylocie kolektora.
  Rzędna odniesienia jest to poziom obliczeniowy, do którego są odnoszone obliczenia i wykresy charakterystyk pompowni oraz charakterystyk sieci w trójnikach. Poziom ten powinien być dobrany poniżej najniższego poziomu cieczy w zbiornikach i poniżej najniższej rzędnej trójnika.

  W naszym przykładzie przyjęto rzędną odniesienia RZ odn=100.
  Ciśnienie na wylocie kolektora jest to ciśnienie, jakie panuje w elemencie, do którego jest kierowania ciecz po wyjściu z sieci. Gdy tłoczymy ciecz do rurociągu pod ciśnieniem, wpisujemy wartość ciśnienia względem poziomu wylotu sieci. Jeśli tłoczymy ciecz do studzienki, wpisujemy zero. W naszym przekładzie na końcu sieci znajduje się studzienka, więc wpisujemy Pt kol=0.

3.4.3 Opory rurociągów
  Z menu głównego wybieramy opcję OPORY. Po prawej stronie planszy ukaże się nam tabelka z numerami oporów, oznaczonych literami R i Z. Wybieramy opór, dla którego chcemy wprowadzać dane. Na ekranie pojawi się okno dialogowe standardowego modułu do obliczeń oporów. Przez wybór formuł obliczeniowych lub elementów rurociągowych wprowadzamy je do tablicy obliczeń oporów.

UWAGA !
  Początkowo wartość oporów liczona jest dla domyślnego przepływu Q=10 m3/h.
  W przypadku oporów z literą Z do tablicy oporów wprowadzamy takie same elementy, jakie wprowadziliśmy podczas obliczania przepompowni.

3.4.4 Parametry przepompowni
  Z menu głównego wybieramy opcję POMPOWNIE. Po prawej stronie planszy ukaże się tabela z pompowniami umieszczonymi na schemacie.
  Wybieramy pompownię, dla której będziemy wprowadzali dane. Na ekranie otworzy się okno dialogowe pompowni.
  Wprowadzamy nazwę własną pompowni oraz minimalną rzędną cieczy w zbiorniku. Następnie, jeśli bufor jest pusty i w prawej górnej części okna nie są wypisane nazwy pomp, z menu na dole okna wybieramy opcję Przeglądanie. Na ekranie pokaże się okno przeglądania zasobów z bazą danych pomp. Wybieramy odpowiedniego producenta, typ i rodzaj pompy. Dokonany wybór przenosimy do bufora przez naciśnięcie klawisza Ins. W naszym przykładzie wybieramy cztery pompy jak to pokazano na rysunku.

  Wybieramy opcję Dodaj/Usuń, następnie za pomocą strzałek góra, dół, wybieramy numer 1 do 3 z listy pomp w pompowni. Naciskamy Enter i przechodzimy do wyboru pomp z bufora. Wybieramy pompę, która chcemy umieścić w pompowni i naciskamy Enter. Pompa zostanie umieszczona na liście pomp w pompowni. Następnie przez naciśnięcie klawisza Spacja załączamy pompę, co zostanie zasygnalizowane umieszczeniem znaku X po prawej stronie pompy. Równocześnie umieszczenie pompy na liście jest sygnalizowane na schemacie sieci przez zaczerniony prostokąt w bloku pompowni. Jeśli pompa jest wyłączona, to na schemacie jest oznaczona znakiem "-". W naszym przykładzie obliczeniowym w pompowniach P3 i P4 pracuje jedna pompa.

3.5 Obliczenia sieci zbiorczej
  Po wprowadzeniu danych przystępujemy do obliczeń. Z menu głównego wybieramy opcję WYNIKI. Na ekranie pokaże się okno z komunikatem o postępach w obliczeniach, a następnie okno z wynikami obliczeń.
  Zawartość okna wyników może być przewijana klawiszami nawigacyjnymi.


3.6 Analiza pracy sieci
Analizę pracy sieci rozpoczynamy od uruchomienia opcji *TROJNIK z gwiazdką. Wybieramy końcowy trójnik sieci T0.

  Następnie przeglądamy końcową charakterystykę sieci.

  W naszym przykładzie rzędna trójnika T0 liczona od rzędnej odniesienia czyli 15m, wyznacza rzeczywistą wydajność całej sieci.
  Jak wynika z uzyskanej charakterystyki układ ma znaczny zapas "w górę" i "w dół", co pozwala sądzić, że w rzeczywistym układzie pompy nie będą pracowały poza swoimi parametrami.
W podobny sposób przeglądamy parametry pracy układu w pozostałych węzłach.


  Parametry pracy poszczególnych odcinków rurociągów przeglądamy przez wybranie opcji *OPORY. Wybieramy opór, który chcemy przeglądać. Na ekranie ukaże się tablica oporów rurociągu.

  W celu przeglądnięcia parametrów pracy pompowni wybieramy z menu głównego opcję *POMPOWNIE. Po wybraniu numeru pompowni, z tablicy po prawej stronie planszy, na ekranie rozwinie się okno z parametrami pompowni.

  W oknie podana jest rzędna ciśnienia bezpośrednio za pompownią, liczona od poziomu rzędnej odniesienia oraz parametry pracy poszczególnych pomp.
  Po wybraniu opcji Charakterystyki pomp z menu na dole okna, mamy dostęp do wykresów charakterystyk poszczególnych pomp z naniesionymi parametrami pracy.

  Po wybraniu opcji Char. Pompowni, otrzymamy charakterystykę całej pompowni liczoną od poziomu rzędnej odniesienia.

   Po wybraniu opcji Linia ciśnień, otrzymamy orientacyjny wykres przebiegu wysokości ciśnienia między pompownią a wylotem sieci.


3.7 Korekty parametrów sieci
  Jeśli otrzymane wyniki obliczeń nas zadawalają, to przechodzimy do wydruku raportu, jeśli nie dokonujemy korekty: parametrów pompowni, doboru pomp, doboru średnic rurociągów, zgodnie z algorytmem przedstawionym na początku instrukcji. Po wprowadzonych korektach dokonujemy ponownych obliczeń sieci.

3.8 Zakończenie obliczeń, raporty
  Po zakończonych obliczeniach przechodzimy do opcji PLIK z menu głównego. Zapisujemy rezultaty obliczeń w istniejącym lub nowym pliku projektu.
  Następnie przystępujemy do wydruku raportu.


  Raport z obliczeń podzielony jest na części.
  NAGŁÓWEK gdzie podane są dane dotyczące nazwy programu, nazwy projektu i czasu sporządzenia raportu.
  PARAMETRY UKŁADU gdzie podane są ogólne parametry sieci. W części tej podane są dwa wskaźniki, pozwalające na ocenę doskonałości projektu. Pierwszy z nich to sprawność sieci, który podaje stosunek uzyskanej całkowitej energii hydraulicznej na wyjściu z pomp, do energii włożonej. Drugi z nich to jednostkowe zużycie energii, który mówi, ile energii należy zużytkować na przytłoczenie przez sieć jednego metra sześciennego cieczy.
  OPORY gdzie zestawiono przepływy w poszczególnych gałęziach sieci, spadki ciśnień w tych gałęziach oraz spadki hydrauliczne.
  OPORY R1 ... Z1... gdzie szczegółowo przedstawione są tablice oporów dla wszystkich oporów umieszczonych na schemacie układu.
  TRÓJNIKI gdzie zestawiono rzędne trójników, wysokości ciśnień względem poziomu odniesienia i względem rzędnej trójnika.
  PRZEPOMPOWNIE gdzie podano parametry pracy pompowni i parametry pracy poszczególnych pomp.
skowronski.com.pl
23.12.1998